Sindirim Sisteminde Emilim Nasıl Gerçekleşir?
08 Temmuz 2024

Sindirim Sisteminde Emilim Nasıl Gerçekleşir?

Sindirim Sisteminde Emilim

Sindirim sisteminde emilim, memeli ve kuşlar gibi karmaşık sindirim sistemlerine sahip canlılarda önemli bir süreçtir. İnsanlarda sindirim sistemi ağızda başlar, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak ve anüs ile sonlanır. Sindirime yardımcı olan diğer organlar ise yutak, pankreas, tükürük bezleri ve karaciğerdir.

Sindirim Sisteminde Emilim Süreci

Besinlerin emilimi ağızda başlar. Ağızda bulunan besinler dişler tarafından parçalanır ve çiğnenir. Çiğneme sırasında dil, besinlerin tatlarını algılar ve onları dişlere yönlendirir. Dil, çizgili kaslardan oluşur ve lokma parçalarının oluşumunda önemli bir rol oynar. Dildeki sinirler sayesinde besinin tadı beyne iletilir ve böylece ilk emilim gerçekleşmiş olur. Sonrasında besinler yutağa ulaşır ve yutaktan yemek borusuna, oradan da mideye gider. Mide, mekanik ve kimyasal sindirimin gerçekleştiği yerdir.

Sindirim sisteminde, enzim ve suyun etkisiyle karbonhidratlar, yağlar ve proteinler; aminoasitlere, glikoza ve yağ asitlerine dönüştürülür. Bu monomerler hücre duvarından geçebilecek kadar küçülür. Mide, ince bağırsak ve kalın bağırsak bu süreçte uyum içinde çalışır. Midenin iç duvarında kalın bir mukus tabakası bulunur. Mukozanın altında düz kaslar, midenin dış yüzeyinde ise bağ dokusu yer alır. Bağ dokusu periton ile örtülüdür ve periton tarafından salgılanan sıvı sayesinde iç organlar korunur ve birbirine sürtünmeleri engellenir. Vagus siniri ve gastrin hormonu mideyi kontrol eder. Besinler ağıza ulaşmadan önce vagus siniri mideyi uyararak gastrin hormonunun salgılanmasını tetikler. Bu süreç mide kasılmalarına ve ağız sulanmasına neden olur.

Midede Emilim

Midede besinlerin ezilmesi ile başlar. Bu ezilme sırasında gastrin asidi, hidroklorik asit ve pepsinojen enzimi salgılanır. Hidroklorik asit güçlü bir asittir ve yakıcı özelliğe sahiptir. Mide mukozası bu asitlerin mideye zarar vermesini engeller. Süt çocuklarında lap enzim salgılanması görülür. Midede salgılanan hidroklorik asit ve pepsinojen birlikte kullanılarak proteinleri parçalar. Bu aşama kimyasal bir süreçtir. Midede sindirim tam emilimi sağlamaz, bu nedenle bulamaç halindeki besinler ince bağırsağa geçer.

İnce Bağırsakta Emilim

İnce bağırsak, sindirimin en önemli kısmıdır ve uzunluğu yaklaşık 7.5 metredir. Mide ve kalın bağırsak arasında yer alır ve kıvrımlı bir hortuma benzer.

İnce Bağırsağın Bölümleri

  • Onikiparmak Bağırsağı (Duodenum)
  • Orta Kısım (Jejunum)
  • Kıvrımlı Bağırsak (İleum)

İnce bağırsağın dış yüzeyinde örgü bağ dokusu, orta kısmında ince kas yapısı ve iç duvarında epitel doku bulunur. İnce bağırsağın diğer organlarla sürtünmesini engellemek için periton zarı bulunur. İnce bağırsağın iç kısmında epitel dokunun çalışması için çeşitli hormonlar salgılanır. İlk hormonlar onikiparmak bağırsağından salgılanır. Bunlar; sekretin, kolesistokinin ve enterogastrin hormonlarıdır. Bu hormonlar pankreastan ince bağırsağa alınır ve ortamın tuzlu olmasını sağlar. Karaciğerden safra salgılanmasını tetikler ve gaz açığa çıkarır. Proteinlerin kılcal damarlar aracılığıyla emilimi gerçekleşir.

Kalın Bağırsakta Emilim

Kalın bağırsak, emilimin gerçekleştiği son kısımdır. Bağ dokusunun içinde epitel doku, orta kısmında kas dokusu bulunan kalın bağırsak yaklaşık 1.5 metre uzunluğunda ve 6-7 cm çapındadır. Kalın bağırsak, mikrovillus ve villus adı verilen kıvrımlı yapısı ile emilim yüzeyini artırır.

Sindirim sistemi emilimi, ince bağırsakta emilemeyen enzimlerin kalın bağırsakta emilmesiyle tamamlanır. Bu aşamadan sonra sindirim sistemi emilimi süreci tamamlanmış olur.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Sindirim Sistemi Nedir?

Sindirim Sistemi Nedir?

Sindirim Sistemi Test

Sindirim Sistemi Test

Haber Bülteni