Besinlerin sindirilmesi, dışarıdan alınan besinlerin hücrelere geçmediği sürece kullanılamaz. Bunun için de büyük besin moleküllerinin hücre zarından geçebilecek hale gelmesi gerekir. Bu durum hem mekanik hem de kimyasal sindirim ile sağlanır. Karbonhidratların Sindirimi Besinlerle alınan nişasta, glikojen, sakkaroz, laktoz ve maltoz; glikoz, fruktoz ve galaktoza kadar parçalanır. Karbonhidratlar; ağız, onikiparmak bağırsağından sonraki ince bağırsak kısmında sindirilir. Karbonhidrat sindirimi ağızda başlar. Tükürük salgısında bulunan amilaz (Pityalin), nişastayı maltoz ve dekstrine kadar parçalar (Dekstrin, 8-15 glikozdan oluşmuş bir karbonhidrat parçasıdır). Mide ortamı asidik olduğundan, mideye besinle birlikte gelen amilaz enzimi midede etkili olamaz. Mideden onikiparmak bağırsağına geçen besin bulamacı, karaciğer ve pankreasın salgılarıyla nötrleştirildikten sonra bazik hale getirilir. Besin bulamacı içindeki nişastanın sindirimi pankreastan amilaz enzimiyle onikiparmak bağırsağında devam eder. Onikiparmak bağırsağından sonraki ince bağırsak bölümüne geçen disakkaritler ince bağırsak hücreleri tarafından salgılanan maltaz, laktaz ve sakkaraz enzimleriyle monomerlerine kadar ayrıştırılır. Böylece, karbonhidrat sindirimi tamamlanmış olur. Oluşan monosakkaritler ince bağırsaktan emilerek kana karışır ve kan yoluyla karaciğere taşınır. Proteinlerin Sindirimi Proteinlerin kimyasal sindirimi midede başlar ve ince bağırsakta tamamlanır. Midede proteinlerin sindirilebilmesi için asit özellikli mide özsuyu üretilir. Mide özsuyundaki pepsinojen, HCl ile tepkimeye girerek aktif pepsine dönüşür. Özellikle süt çocuklarında mide özsuyunda bulunan lap (Rennin) enzimi, süt proteini olan kazeinin çökeltilmesini sağlar. Sütte bulunan kazeinin sindirilebilmesi için çökeltilmesi gerekir. Pepsin, midede kazeinin ve besinlerle alınan diğer proteinlerin kimyasal sindirimini başlatır. Midedeki mekanik ve kimyasal sindirimlerin etkisiyle bulamaç haline gelen besinler, onikiparmak bağırsağına geçer. Onikiparmak bağırsağına pankreastan wirsung kanalı aracılığı ile gelen inaktif özellikteki tripsinojen ve kimotripsinojen molekülleri burada aktifleştirilir. Tripsinojen, onikiparmak bağırsağında üretilen enterokinaz ile aktif özellikteki tripsine dönüşür. Tripsin de kimotripsinojenin kimotripsine dönüşmesini sağlar. Tripsin ve kimotripsin polipeptitleri, daha küçük polipeptitlere ve aminoasitlere parçalar. Sindirim sonucu oluşan aminoasitler, villuslardan emilerek kana verilir ve kan yolu ile karaciğere taşınır. Yağların Sindirimi Yağların sindirimi onikiparmak bağırsağında başlar. Karaciğerden gelen safra suyundaki safra tuzları, yağların mekanik sindirimini sağlayarak küçük damlacıklar haline getirir. Ardından pankreastan salgılanan lipaz enzimi, yağların kimyasal sindirimini gerçekleştirir. Sindirimin ince bağırsakta tamamlanmasından sonra oluşan yağ asitleri ve gliserin molekülleri villuslardan emilerek buradaki lenf kılcallarına geçer ve lenf damarları yoluyla dolaşıma katılırlar. Ekstra Bilgiler Besinlerin sindirim süreci oldukça karmaşıktır ve vücudun farklı bölgelerinde gerçekleşir. Sindirim sistemi, ağızdan başlayarak anüse kadar uzanan bir yapıdır ve her bölüm farklı sindirim işlevleri üstlenir:
|
.jpg "Sindirim Sistemi Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?")
.jpg "Sindirim Sisteminde Emilim Nasıl Gerçekleşir?")
