Hücre içi ve hücre dışı sindirim nasıl gerçekleşir?

Canlılarda besinlerin parçalanma süreçleri, organizmaların yapısal karmaşıklığına göre farklılık gösterir. Hücre içi sindirimde besinler doğrudan hücrenin iç yapılarında işlenirken, hücre dışı sindirimde enzimler özel boşluklarda görev yapar. Bu iki temel sindirim türünün işleyiş mekanizmaları ve avantajları organizmaların yaşam stratejilerini şekillendirir.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Hücre İçi Sindirim

Hücre içi sindirim, besin maddelerinin hücre içerisine alınarak lizozom gibi organellerde enzimler yardımıyla parçalanması işlemidir. Bu sindirim türü genellikle tek hücreli canlılarda (amipler, paramesyum gibi) ve bazı çok hücreli canlıların belirli hücrelerinde (insanlarda akyuvar hücreleri gibi) görülür.

Hücre içi sindirim şu şekilde gerçekleşir:

Fagositoz veya pinositoz ile besin maddesi hücre içine alınır
Besin kofulu oluşur
Lizozom enzimleri besin kofuluyla birleşir
Enzimler besin maddesini parçalar
Parçalanan besinler hücre sitoplazmasına geçer
Artık maddeler hücre dışına atılır

Hücre Dışı Sindirim

Hücre dışı sindirim, sindirim enzimlerinin vücut boşluklarına veya dış ortama salgılanarak besinlerin hücre dışında parçalanması işlemidir. Bu sindirim türü çoğu çok hücreli hayvanda (insan, kuş, memeliler gibi) ve bazı mantarlarda görülür.

Hücre dışı sindirim şu şekilde gerçekleşir:

Sindirim bezleri enzim salgılar
Enzimler sindirim boşluklarına (ağız, mide, bağırsak gibi) salınır
Besinler hücre dışında enzimlerle parçalanır
Küçük moleküller hücre zarından emilir
Sindirilemeyen artıklar vücuttan atılır

Hücre İçi ve Hücre Dışı Sindirimin Karşılaştırılması

Hücre içi sindirim daha basit organizmalarda görülürken, hücre dışı sindirim daha gelişmiş organizmalarda görülür
Hücre içi sindirimde enerji tüketimi daha azdır
Hücre dışı sindirim daha büyük besinlerin sindirilmesine olanak tanır
Hücre dışı sindirimde sindirim verimi daha yüksektir
Hücre içi sindirimde risk daha azdır çünkü sindirim kapalı bir ortamda gerçekleşir

Örnekler