Sindirim sistemi nedir, Sindirim sistemi işlevini mekanik ve kimyasal olarak yerine getirir. Mekanik olan sindirim molekülleri daha küçük parçalara ayırmak, kimyasal olan sindirim ise besinleri en küçük yapı taşına ayırmaktır. Bu sistem sindirim kanalı ile sindirim bezlerini kapsayan, besinin vücuda alınmasını, sindirilmesini, besin ve enerjinin absorbe edilip atık olanların vücuttan atılmasını sağlayan organlar bütünüdür.
Bu sistem ve sindirim borusu hayvanlarda farklılık gösterir. Karaciğer ve pankreasta sindirime yardımcı organlar arasında yer alır.
Sindirim sistemi organları nelerdir?
Üst sindirim bölümü
1) Ağız: bu bölüm ağız boşluğunu, tükürük bezlerini, dişleri, mukoza ve dili kapsayan bölümdür. Burası üst ve alt dudakla kapatılmıştır. Karbonhidratlı besinlerin kimyasal sindirimi, diğer besinlerin mekanik sindirimi ağızda başlar.
2) Yutak: Ağız ile burun arkasında kalan boyun kısmını kapsayan bölümdür. Besinlerin ağızdan yemek borusuna geçmesini sağlayan kısmıdır. Bu bölüm aynı zamanda solunum sisteminde de rol oynar.
3) Yemek borusu ve kardiya: Besinlerin mideye geçişini sağlayan boruya yemek borusu denmektedir. Geçişe yardımcı olan peristalizm'dir. Kardiya ise yemek borusu ve midenin birleştiği bölümdeki düz kaslardan oluşmuş olan açıklıktır. Burada sindirim meydana gelmez.
4) Mide: bu bölüm pilor, pilorik sfinkteri ve antrum'u kapsar.
Yemek borusu ve ince bağırsağın ilk bölümünde olan duedonum arasında yer alır. İçeriği yüksek oranda asidik olan mide, peptidaz enzimlere sahiptir.
Alt sindirim bölümü
1) İnce bağırsak: Sistemin mide ve kalın bağırsak arasında yer alan kısmıdır. 5 yaşından büyük olanlarda 5-6 metre uzunluğundadır. Üç kısımdan oluşan bölümde, sindirimin yüzeyini genişleten villus çıkıntıları bulunur. Girintili ve çıkıntılı halde olan villuslar besin emilimini sağlar.
İnce bağırsağın bölümleri
- Duedenum (On iki parmak bağırsağı): İnce bağırsağın en önde bulunan en kısa bölümüdür. Midenin jejunuma bağlanmasını sağlayan tüptür. PH seviyesi yaklaşık olarak dokuzdur.
- Jejunum: İnce bağırsağın ortada yer alan kısmıdır. Duedenum ve ileum arasında yer alır. Yetişkinlerde 2-8 metre boyundadır. PH seviyesi 7-8 arasındadır.
- İleum: İnce bağırsağın son bölümüdür. Yetişkinlerde yaklaşık olarak 4 metredir. İleoçekal valf ile çekum kısmından ayrılır. PH seviyesi 7-8 aralığında olur.
2) Kalın bağırsak: Sindirim sisteminde mide ve anüs arasında bulunan bölümdür. Burada besinlerin içinde kalan mineraller ve su emilir. Bu bölüm sindirime katılmaz. Sindirim ince bağırsakta son bulur. Besinler buradan kan yoluyla vücudun gereken yerlerine taşınır.
Kalın bağırsağın bölümü
- Çekum (Kör bağırsak): Kalın bağırsağın ilk bölüdür. Çekumun uzantısı apandisiti oluşturur.
- Kolon: Çekumdan rektuma kadar giden bölümdür. İçinde çıkan kolon, transvers kolon, sigmoid kolon ve inen kolon bölümleri mevcuttur.
- Rektum: Kalın bağırsağın en son bölümüdür.
3) Anüs: Rektum bölümünün dış açıklığına verilen addır. Açılıp kapanması sfinkter kaslarla kontrol edilmektedir.
Sindirim sistemi hastalıkları nelerdir?
Bu sistemin fonksiyon bozukluklarını ve hastalıklarını tıbbın gastroenteroloji bölümü bakar. Bu sistemde bulantı, kusma, kabızlık, ishal ve dispepsi en sık karşılaşılan şikâyetlerdir. En sık oluşan hastalıklar aşağıdakilerden oluşur.
- Ülser
- Gastrit
- Siroz
- Spastik kolon
- Safra kesesi iltihapları ve taşları
- Kanamalar
- Hemoroitler
- Tifo
