Anatomi Sindirim Sistemi
Anatomi sindirim sistemi; besinlerin tüketilmesiyle gelişen bir süreçtir. Sindirim sistemi tüketilen besin maddelerinin parçalanması ile besinler ufak parçalara ayrıştırılır. Sonrasında besinlerin öğütülmesini, emilimini ve devamında gereksiz olan atık maddelerinin vücuttan dışarı atımını sağlamaktadır. Sindirim sistemi ilk olarak ağızdan başlayarak, yemek borusu, ince ve kalın bağırsaklardan devam ederek, rektüm ve en son olarak anüs görevini yerine getirir.
Tüketilen besinler dişler sayesinde ağızda parçalanır. Besinler yemek borusundan geçerek mideye doğru yönelir. Mide kısmında besinler ufak parçalara ayrılır. Bu sayede besinlerin sindirimini kolaylaştırır. Midede bulunan sıvılar ile karışan besinler, pankreas ve karaciğer organlarının yardımıyla ince bağırsağa gönderilir. Anatomi sindirim sisteminde vücut için yararlı olan besinler bu kısımda emilir. Buradan kalın bağırsağa giden besin atıkları rektüm ve anüs sayesinde dışarı atılır. Sindirime yardımcı olan organlar ise safra kesesi, karaciğer ve pankreas'tır. Vücutta meydana gelen zararlı atıkların yakımını sağlayarak sindirime yardımcı olmaktadır.
Anatomi sindirim sistemi organları ve işleyişi
Ağız: Tüketilen besinlerin ilk geçiş yerleridir. Bunlar ağız kısmında dişler, dil ve tükürük bezleri beraber çalışarak besinlerin bu bölgede parçalanmasını sağlamaktadır. Buradan parçalanmış olan besinler yutak borusuna gönderilir.
Yemek borusu: Normal bir insanda 25 cm uzunluğundadır.
Yemek borusunun yapısı hem kaslı hem de tüp geçit şeklindedir. Borunun bitiş yerinde özofagus adında kapak bulunmaktadır. Katı ve sıvı besinler mideye gönderilir. Yemek borusunda lokmalar yutuldukça kaslı yapı sayesinde itici güçle dalgalanmalar meydana gelerek besinlerin mideye gidişi kolaylaşır. Bu kas hareketleri istemsiz olarak gerçekleşmektedir. Mideye yol alan lokmalar bazen belli bir zaman zarfında burada kalabilir. Yemek borusu iki ucunda bulunan sfinkterler kapalı olur. Sfinkterler yutma esnasında açılarak, lokmaların yemek borusundan geçmesini sağlamaktadır. Alt kısımda bulunana sfinkter yukarıdan gelen lokmaların midye geçişini sağlamaktadır.
Mide: Besinlerin parçalanmadan sonraki belli bir zaman beklediği kısımdır. Midenin sıvı hacmi 1,5 litreliği rahatlıkla kapsamaktadır. Bazen de bu kapasite 4 litre sıvıyı da tutabilmektedir. Mideye gelen besinler korpus, fundus ve antum adında üç kısımda fiziksel ve kimyasal sindirimle karşılaşır. Sindirime yardımcı olan sıvılar mide çeperinde bulunan mukozadan salgılanmaktadır. Bu salgıların içerisinde sindirim enzimleri, hidroklorik asit, intrensek faktör ve hormonlar bulunur. Salgılar arasında bulunan mide asitinden mide kendi korumasını sağlayacak olan zamk tarzında alkalin bazik ile mukusta üretir.
İnce bağırsaklar: Uzunluğu 6 mt bulan bir organdır. Anatomi sindirim sisteminin en uzun kısmıdır. Genişlik olarak 2,5 cm civarındadır. İnce bağırsağın görevi ise emilim absorbsiyonu yapmasıdır. İnce bağırsakta bulunan kıvrımlar sayesinde emilim yüzeyi geniştir. Bu kıvrımlar sindirimin rahatlıkla yapmasını sağlamaktadır. İnce bağırsağın emme kapasitesi günlük olarak 1 kg yağ, litrelerce su, birkaç kg karbonhidrat, yarım kg proteini emmebilmektedir.
Karaciğer ve safra kesesi: Anatomi sindirim sisteminde bu organlar sindirime etki ederek yardımcı olan organlardır. Bağırsaklardan ulaşan besinleri karaciğer metabolize eder ve yeni maddelere dönüştürür. Toplanmış olan maddeleri kan damarlarına veya safra kesesine gönderir. Karaciğerde üretilen maddeler safra, safra kesesi, safra kanallarından ince bağırsağa yol alır. Bu maddeler sayesinde yağın ince bağırsakta kolayca sindirilmesini sağlamaktadır. Vücudun her gün ürettiği safra 1 litre kadardır.
Pankreas: Midenin alt kısmında bulunur. Ağırlığı 100 gram civarındadır. Pankreasta sindirim enzimleri üretildiği organdır. Üretilen sıvının besinleri tamamen sindirimine yardımcı olmaktadır. Pankreasta üretilen başka hormonlar ise glukagon ve insülindir. Bu hormonlar karbonhidrat metabolizmasında etkili olmaktadır.
Kalın bağırsak: Anatomi sindirim sisteminin en son organıdır. Sindirilmiş olan besinlerin atıkları, sindirilen besinlerden meydana gelen atıklar bu kısımda kurutulmaktadır. Kalın bağırsak ince bağırsak ve anüs arasındadır. Kalın bağırsak 6 bölümden oluşmaktadır. Kalın bağırsakta yavaş itme hareketi ile atıklar anüsten dışarı atılmaktadır.
20.01.2024 10:47:12
Anatomi Sindirim Sistemi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
