{ "title": "Yağların Kimyasal Sindirimi", "image": "https://www.sindirimsistemi.gen.tr/images/yaglarin-kimyasal-sindirimi.jpg", "date": "18.01.2024 23:46:59", "author": "irfan özen", "article": [ { "article": "Yağların Kimyasal Sindirimi: Besinlerin sindirim olayı normalde iki şekilde olmaktadır, Ağızda yapılan sindirime; mekanik, Mide, ince ve kalın bağırsakta oluşan sindirime ise kimyasal sindirim denilmektedir. Konumuz “yağların kimyasal sindirimi” olduğu için makalemizde bu konuya ağırlık vereceğiz. Yağların ilk sindirimi ağız, devamında midede gerçekleşir. Ancak yağın ağızda kalma müddeti saniyeler içinde bittiğinden, mide içine giren bolusdaki lipazın, hatta midede var olan gastrik lipazın mevcudiyetine karşın, yağların böyle ortaya çıkan bir sindirim olayı, genel olarak önemsiz miktar olarak kabul edilmektedir.

Yağların Kimyasal Sindirimi

Yağların gerçek sindirimi kimyasal olarak ince bağırsakta gerçekleşir. Buradaki yağların kimyasal sindirimi pankreatik lipaz enzimi ile yapılır. Karaciğer salgısı “safra” buna yardım eder. Yağ sindiriminin yapılabilmesi için, büyük kitle halinde bulunan yağ damlasının oldukça küçük parçalara bölünmesi, böylece suda erime özelliği bulunan lipazların etkisinin arttırılması kısaca emülsifiye edilmesi yağ sindirim olayını kolaylaştırır. Bu işlem Koledokt yolu ile duodenuma gelen safra salgısı tarafından gerçekleştirilir. Safra da çok fazla miktarda safra tuzu ve fosfolipid olan lezitin vardır. Bu maddelerin polar grupları suda çözlürürken, nonpolar grupları (Sterol) da yağ da erimiş haldedir. Safra tuzu, yağ damlalarını daha ufak parçalara bölerek çapı 3 ile 6 nm kadar olabilen küçücük küre gibi “miçeller” (Miseller) oluşturur. Böyle bir durumda enzimin etki yapabilecek yüzeyi genişler. Bu miçeller aynı anda yağ sindirimi sonunda oluşan monoaçilgliserol (Monogliserid) ile bağımsız yağ asitlerinin, yağ sindirimine engel olmaması için yağ yanından uzaklaşmasını sağlar. Yağ sindirimi safra tuzu olmadan da yapılabilir, ancak sindirilebilir oran, bu durumda %60'a kadar inebilir.

Yağların kimyasal sindirimi için en önemli enzim duodenumda olan pankreatik lipazdır. Bu enzim çok kuvvetlidir. Sindirilmesi için bekleme durumunda olabilen bütün yağların sindirimini yapabilecek miktardadır. Enterositlerin de lipaz enzimi (Enterik lipaz) olduğu halde bunlara herhangi bir iş düşmediği için umumiyetle önemsiz sayılır. Yağ sindiriminde serbest yağ asitleri, gliserol ya da yağ asidinin gliserole ikinci karbon da ilişik kaldığı 2 monoaçil gliserol (Monogliserid) meydana gelir. Yağlarla birlikte diyet besinlerinde az miktarda olan fosfolipid ile kolesterol esterin yapısında da yağ asitleri bulunduğundan sindirimleri yağ gibi olur.

İnce bağırsakta, safra tuzu ile emülsiyon duruma geçen triaçilgliseroller pankreastan çıkan lipaz enzimi ile kolayca hidroliz edilir ve ince bağırsak tarafından emilim gerçekleşir.
" } ] }