Yağların Kimyasal Sindirimi Nasıl Gerçekleşir?

Yağların Kimyasal Sindirimi

Yağların Kimyasal Sindirimi: Besinlerin sindirim olayı normalde iki şekilde olmaktadır, Ağızda yapılan sindirime; mekanik, Mide, ince ve kalın bağırsakta oluşan sindirime ise kimyasal sindirim denilmektedir. Konumuz “yağların kimyasal sindirimi” olduğu için makalemizde bu konuya ağırlık vereceğiz. Yağların ilk sindirimi ağız, devamında midede gerçekleşir. Ancak yağın ağızda kalma müddeti saniyeler içinde bittiğinden, mide içine giren bolusdaki lipazın, hatta midede var olan gastrik lipazın mevcudiyetine karşın, yağların böyle ortaya çıkan bir sindirim olayı, genel olarak önemsiz miktar olarak kabul edilmektedir.

Yağların Kimyasal Sindirimi

Yağların gerçek sindirimi kimyasal olarak ince bağırsakta gerçekleşir. Buradaki yağların kimyasal sindirimi pankreatik lipaz enzimi ile yapılır. Karaciğer salgısı “safra” buna yardım eder. Yağ sindiriminin yapılabilmesi için, büyük kitle halinde bulunan yağ damlasının oldukça küçük parçalara bölünmesi, böylece suda erime özelliği bulunan lipazların etkisinin arttırılması kısaca emülsifiye edilmesi yağ sindirim olayını kolaylaştırır. Bu işlem Koledokt yolu ile duodenuma gelen safra salgısı tarafından gerçekleştirilir. Safra da çok fazla miktarda safra tuzu ve fosfolipid olan lezitin vardır. Bu maddelerin polar grupları suda çözlürürken, nonpolar grupları (Sterol) da yağ da erimiş haldedir. Safra tuzu, yağ damlalarını daha ufak parçalara bölerek çapı 3 ile 6 nm kadar olabilen küçücük küre gibi “miçeller” (Miseller) oluşturur. Böyle bir durumda enzimin etki yapabilecek yüzeyi genişler. Bu miçeller aynı anda yağ sindirimi sonunda oluşan monoaçilgliserol (Monogliserid) ile bağımsız yağ asitlerinin, yağ sindirimine engel olmaması için yağ yanından uzaklaşmasını sağlar. Yağ sindirimi safra tuzu olmadan da yapılabilir, ancak sindirilebilir oran, bu durumda %60'a kadar inebilir.

Yağların kimyasal sindirimi için en önemli enzim duodenumda olan pankreatik lipazdır. Bu enzim çok kuvvetlidir. Sindirilmesi için bekleme durumunda olabilen bütün yağların sindirimini yapabilecek miktardadır. Enterositlerin de lipaz enzimi (Enterik lipaz) olduğu halde bunlara herhangi bir iş düşmediği için umumiyetle önemsiz sayılır. Yağ sindiriminde serbest yağ asitleri, gliserol ya da yağ asidinin gliserole ikinci karbon da ilişik kaldığı 2 monoaçil gliserol (Monogliserid) meydana gelir. Yağlarla birlikte diyet besinlerinde az miktarda olan fosfolipid ile kolesterol esterin yapısında da yağ asitleri bulunduğundan sindirimleri yağ gibi olur.

İnce bağırsakta, safra tuzu ile emülsiyon duruma geçen triaçilgliseroller pankreastan çıkan lipaz enzimi ile kolayca hidroliz edilir ve ince bağırsak tarafından emilim gerçekleşir.

Son Güncelleme : 18.01.2024 23:46:59

Yağların Kimyasal Sindirimi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.

Midede Sindirim

Midede Sindirim, Midemiz yediğimiz besinlerin öğütülerek vücuda yararlı olanların ayrıştırılarak kullanılıp, kalan kısmın bağırsaklar yoluyla dışarı atılmasında rol oynayan sindirim sistemi organlarından biridir. Midemizin bu özelliği sayesinde yediğ...

Hücre Dışı Sindirim

Hücre dışı sindirim; enzimler ile salgılanan hücrelerin dış ortamda bulunan büyük molekül parçacıklı besinlerin küçük moleküllü parçalara ayrılarak hücre içerisine alınmasıdır. Hücre dışı sindirimi genellikle çok hücreli canlılarda olmaktadır. Bu tür...

Sindirim Sistemi Organları

Sindirim sistemi organları, kimyasal ve fiziksel sindirimin yapıldığı yerlerden oluşur. Fiziksel sindirimin yapıldığı organlar, gıdaları küçük moleküllere ayırırken, kimyasal sindirimi üstlenen organlar bunları en küçük yapı taşlarına ayırırlar. Bu s...

Sindirim Sistemi Sağlığı

Sindirim sistemi sağlığı, önemli konuların başında gelmektedir çünkü yeyilen yiyeceklerden ve içilen içeceklerden alınan faydalı ve zararlı maddelerin ayrıştırılması bu sistemin düzgün çalışabileceği zaman mümkün olmaktadır. Karbonhidrat, protein ve ...

Sindirim Sistemi Hastalıkları

Sindirim sistemi hastalıkları, sırasıyla ağız, yemek borusu, mide, bağırsak hastalıkları olarak sıralanabilir. Yiyeceklerin parçalanması, hazmedilmesi ve boşaltılması aşamalarında etkin rol oynayan bu bölgelerde oluşabilecek herhangi bir hastalık sin...

Sindirim Sistemi Görevleri

Sindirim sistemi görevleri, konusunu ele alabilmek için bu sistemde yer alan organların temel yapıları hakkında bilgi edinmek gerekir. Sindirim sisteminin ana görevi vücuda alınan besinlerin sindirilerek içerdikleri mineral ve vitaminlerden faydalı o...

Biyoloji Sindirim Sistemi

İç ve dış çevreden gelen uyarılara karşı tepki göstermemizi sağlayan sisteme sinir sistemi denir.Omurgasızlarda Sinir SistemiTek hücrelilerde özelleşmiş bir sinir sistemi yoktur. Uyartıları alma ve cevap verme sitoplazmadaki sinir telcikleri yardımı ...

Sindirim Sistemi Anatomisi

Sindirim Sistemi Anatomisi; Gastrointestinal sistem diye adlandırılan sindirim sistemi, tüketilen gıdaların parçalanması, öğütülmesi, sindirim emilimi, katı haldeki atıkların vücuttan dışarıya atılması işlevini sağlar.Sindirim sistemi, işlevi ağızdan...

İnsanda Sindirim Sistemi

İnsanda Sindirim Sistemi; İnsan hayatını sürdürebilmek için yağ, protein, karbonhidrat, su ve mineral gibi bazı maddelere gereksinim duyar. İnsan bu tür maddeleri farklı besin grupları sayesinde vücuduna alır. Ancak bu maddeler vücut için oldukça büy...

Sindirim Sistemi Fizyolojisi

Sindirim sistemi fizyolojisi, sindirimin ilk başladığı yerden sonlandığı yere kadar aşamalar şeklinde devam eden işlemleri zincirinden oluşur. Bu işlemler zinciinde besinler; kimyasal ve mekanik sindirim uygulanarak en küçük yapıtaşlarına kadar ayrış...

Sindirim Sistemi Rahatsızlıkları

Sindirim Sistemi: Ağızdan başlayarak alınan gıdanın parçalanıp, vücuttan dışarıya atılması işleminin yapıldığı sistemdir. Ağızdan alınan gıda, vücudun ihtiyacı olan mineral, protein, karbonhidrat vs. Gibi maddeler haline gelebilmesi için parçalanması...

Sindirim Sistemi Nedir

Sindirim sistemi nedir, Sindirim sistemi işlevini mekanik ve kimyasal olarak yerine getirir. Mekanik olan sindirim molekülleri daha küçük parçalara ayırmak, kimyasal olan sindirim ise besinleri en küçük yapı taşına ayırmaktır. Bu sistem sindirim kana...